PublicatiesNewsletterHarmonisatie: Kansarme peuters vertrekken niet!
Newsletter

Harmonisatie: Kansarme peuters vertrekken niet!

30

November

2017

RTL Nieuws
In de uitzending van 24 november geeft RTL aan dat kinderopvang- en ouderorganisaties zich zorgen maken over de harmonisatie. ‘Er deugt iets niet aan de plannen die nu worden ingevoerd.'  en ‘Kinderen die de kinderopvang het hardst nodig hebben zullen afhaken.’ Kinderopvangtotaal plaatste al een vraagteken bij die conclusie (zie https://www.kinderopvangtotaal.nl/kansarme-peuters-weg-uit-opvang-door-harmonisatie/). In deze nieuwsbrief de feiten op een rij.

Wat is de werkelijkheid?
De harmonisatie is al sinds 2010 gaande en inmiddels is al ruim twee derde deel van het peuterspeelzaalwerk in Nederland omgevormd naar kinderopvang. Uit landelijk onderzoek naar de reeds geharmoniseerde gemeenten1 is naar voren gekomen dat daar geen negatief effect op het bereik is waargenomen. Uitsluitend de kleine groep ouders van peuters die bij invoering van de nieuwe financiering al bijna vier jaar zijn - en spoedig naar de basisschool uitstromen - bestaat een afhaakrisico. Vandaar dat voor deze groep peuters veel gemeenten een overgangsregeling hanteren. Wel zien we dat de markt voor hele dagopvang aantrekt (zie https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2017/23/toename-59-duizend-kinderen-met-kinderopvangtoeslag) en hierdoor het gebruik van de peuterspeelzaal afneemt. Die ontwikkeling heeft dus geen gevolgen voor het bereik van voorschoolse voorzieningen als geheel.

Wat deugt er niet volgens RTL?
RTL geeft aan dat:
• de plannen zo ingewikkeld zijn dat ouders afhaken,
• alle ouders straks eerst alles voor moeten schieten,
• er een hoop extra papierwerk ontstaat voor ouders.

Zijn de plannen ingewikkeld?
Voor gemeenten en kinderopvangaanbieders is de nieuwe wijze van financieren best ingewikkeld. Gemeenten moeten namelijk een nieuwe subsidieregeling uitwerken waarbij veelal wordt overgestapt op financiering per peuter en het subsidiëren van meer aanbieders. Voor aanbieders geldt dat zij onderscheid moeten gaan maken tussen verschillende ‘type’ ouders en peuters, namelijk zonder en mét kinderopvangtoeslag en zonder en mét indicatie voor voorschoolse educatie (dat laatste betreft kinderen met een risico op een taal- of ontwikkelingsachterstand). Dit vraagt in de administratie, maar vooral in de communicatie met ouders, veel tijd en aandacht.

Voor ouders is de grootste verandering dat zij, als ze daar recht op hebben, kinderopvangtoeslag moeten aanvragen. Mede door de hulp van de aanbieders, leidt dat echter tot weinig problemen. Dat is niet zo verwonderlijk. Ook bij de invoering van de toeslagregeling in 2005 voor de kinderopvang waren er zorgen over het afhaken van gezinnen met lage inkomens en ook toen bleek die zorg niet terecht (zie Jaarverslag 2005 Wet kinderopvang). In tegenstelling tot wat RTL meldt, is er overigens geen sprake van het voorschieten van kosten, omdat de kinderopvangtoeslag ook voor de start van de maand van opvang wordt uitbetaald aan ouders. De ouders zonder toeslag betalen de netto-ouderbijdrage, zoals zij nu al gewend zijn, aan de aanbieder. Hierbij kan het wel zijn dat wordt overgestapt van een vaste op een inkomensafhankelijke ouderbijdrage en dus de inkomensgegevens overlegd moeten worden. Maar ook vòòr de harmonisatie werkte de helft van de peuterspeelzalen in Nederland al met een inkomensafhankelijke bijdrage en was dus dit ‘extra papierwerk’ al voor de harmonisatie aan de orde. Tenslotte zien we in de praktijk dat juist voor gezinnen met lage inkomens de ouderbijdrage na harmonisatie een heel stuk lager wordt. Dat is bepaald geen motief om af te haken.

Conclusie: Juist de ‘Kansarme peuters vertrekken niet’!
Indien aanbieders adequate ondersteuning bieden levert harmonisatie geen vraaguitval op bij kansarme peuters.

Reageren?
Deze nieuwsbrief wordt samengesteld door medewerkers van Buitenhek Management & Consult. Op onze website www.buitenhek.nl kunt u zich hiervoor aanmelden. Reacties op de inhoud van deze nieuwsbrief kunt u richten aan info@buitenhek.nl.

1 https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-sociale-zaken-en-werkgelegenheid/documenten/rapporten/2017/06/16/peuterspeelzaalwerk-nl-iii-facts-figures-2017

peuteropvang
kinderopvang
nieuwsbrief