PublicatiesColumnPolderen met peuters en prijzen...
Column

Polderen met peuters en prijzen...

1

November

2013

Er wordt wat af gepolderd in de laatste weken van 2013. Zo gaat Sinterklaas zware jaren tegemoet en zal hij vanaf 2014 zelf zijn tabberd bevuilen in de Nederlandse schoorstenen. Zijn Pieten blijven werkloos achter in Spanje om de schijn van discriminatie te vermijden en rellen te voorkomen.

Een poldercompromis om ze zonder gouden oorringen op pad te sturen bleek niet haalbaar en dus zwoegt de goedheiligman vanaf 2014 zelf op en neer.
De Spaanse Pieten-economie staat nu al onder druk vanwege de teruglopende export en de toenemende werkloosheid. ‘Het is een principekwestie, gelijke behandeling van “Pieten” en “Klazen” is belangrijker dan de economie’, aldus de actiegroep die deze revolutie startte.
De Nederlandse peuters zal het allemaal worst zijn. Die keken al maanden uit naar de brief van Asscher die duidelijk moest maken wat dit Kabinet voor ze gaat regelen. Het Regeerakkoord was klip en klaar over de randvoorwaarden: 1 (toeslag)loket voor de voorschoolse voorzieningen in Nederland met gelijke uitgangspunten voor de ouderbijdrage en kwaliteit voor alle peuters.
Het zou een einde moeten maken aan de tweedeling in ‘Pieten’ – peuters uit kostwinnersgezinnen die grotendeels afhankelijk zijn van de gemeentebijdrage – en ‘Klazen’ – peuters die in steeds meer gemeenten gebruikmaken van de toeslagregeling voor de kinderopvang.
Ook het onderscheid in kwaliteitseisen met ‘Pieten-locaties’ – de bijna 700 peuterspeelzalen met één beroepskracht – en ‘Klazen-locaties’ – de dagopvanglocaties en peuterspeelzalen met twee beroepskrachten – in het voorschoolse aanbod zou komen te vervallen. Als het echt een principekwestie is en de gelijke kwaliteit en toegankelijkheid voor peuters voorop staat, liggen de keuzes voor de hand. Maar tussen ‘principes en plannen’ zit de polder van ‘poen en politiek’ en dat maakt de uitkomst nog uiterst ongewis op het moment dat de deadline van deze BBMP valt.

Wishful thinking

De kinderopvang krimpt nog steeds en ook het aantal peuters in de kinderopvang neemt af. Het zou nog kunnen dat die peuters niet tussen wal en schip belanden maar overstappen naar de peuterspeelzalen.

Maar dat blijkt wishful thinking. Ook in de peuterspeelzalen komen steeds minder peuters en het aantal geregistreerde kindplaatsen peuterspeelzaalwerk daalt alleen al dit jaar met 10 procent (LRK 2013). Dat is niet anders dan in voorgaande jaren en zal ook de komende jaren doorgaan.
Enerzijds komt dat door gemeentelijke bezuinigingen en het sluiten of omvormen van groepen. De zoekterm ‘peuterspeelzaal+bezuiniging’ levert op Google inmiddels meer dan 100.000 hits op. Anderzijds wordt de resterende capaciteit steeds vaker gebruikt door kinderen die meer dagdelen afnemen. Het gaat dan met name om peuters met een vve-indicatie die niet twee maar drie of vier dagdelen in beslag nemen.
Het non-bereik – het aantal peuters dat in Nederland in het geheel geen voorschoolse voorziening gebruikt – zal tot 2016 ruimschoots verdubbelen.

Rechten en plichten

De mogelijkheden van ondernemers om het tij voor de peuters te keren zijn beperkt. Met de huidige marges kunnen zij zich allang geen rol als Sinterklaas meer veroorloven. En met een prijselasticiteit – in alle Nederlandse onderzoeken – tussen 0 en -0,7 (waarbij 10 procent prijsverlaging op zijn best 7 procent meer vraag oplevert en dus 3 procent minder omzet) levert het bevriezen of verlagen van de tarieven geen enkel dekkingsvoordeel in de vorm van extra peuters op.
De peuters kijken in dit geval dus terecht uit naar de maatregelen van de overheid om het tij te keren. Gelijke rechten en plichten voor de ‘Pieten’ en ‘Klazen’ van het Peuterspeelzaalwerk. Het is afwachten of dat principe de politieke polder overleeft.

Reageren?

ebuitenhek@buitenhek.nl

Minister Asscher
peuterspeelzaal
advies dagopvang
adviesbureau peuteropvang
column