If you can stand the heat, get into the childcare business...

Aan het einde van 2014 is er veel om op terug te kijken in de branche: overnames, fusies, doorstarts, krimpscenario’s en nieuw overheidsbeleid. De meeste ondernemers in de branche hebben de afgelopen maanden meer tijd besteed aan toekomstplannen  dan aan mijmeren over het verleden.

‘In this world nothing can be said to be certain, except death and taxes’, schreef Franklin al aan het einde van de 18e eeuw. Voor kinderopvangondernemers is er meer zekerheid dan alleen de dood en de belasting. Zij hebben de weinig geruststellende zekerheid van continue onzekerheid over toekomstige marktontwikkelingen.
Toch zijn er ook wat zekerheden voor de komende twee jaar die als ankers kunnen dienen voor het meerjarenbeleid. Zo is er geen enkel politiek draagvlak meer voor nieuwe bezuinigingen op de kinderopvang en dat levert zekerheid op over de toegankelijkheid of ouderbijdrage van kinderopvang in de komende jaren.
Verder is er voor veel ondernemers de zekerheid van verdere volumekrimp in 2015 en 2016. De sterk lagere instroom van baby’s vanaf 2012 en het sterk verminderd aantal opvanguren per kind levert de komende jaren aantasting op van de afname van bso en het rendement van de bso en daarmee van de onderneming als geheel.
Dat effect wordt nog eens versterkt door de krimp van de bso-doelgroep. In de begroting 2015 van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is een prognose opgenomen voor het aantal leerlingen in het primair onderwijs tot en met 2019. Deze prognose laat een afname zien van circa 100.000 leerlingen (ruim 6 procent) in slechts 5 jaar tijd:

Een andere uitdaging vormt de verkruimeling van het opvangaanbod. Volgens recent onderzoek (B&A, 2014) neemt ongeveer de helft (bij dagopvang iets meer, bij bso iets minder) van de ouders slechts één dag opvang per week af. Die zekerheid levert tenminste twee uitdagingen op. Hoe kunnen we actie ondernemen om via warme acquisitie van één naar anderhalve dag te komen. Kunnen we met behulp van gerichte klantbenadering de balans tussen formele en informele opvang beinvloeden?
En als dat niet of onvoldoende lukt hoe passen we ons aanbod en programma aan op deze nieuwe werkelijkheid: hoeveel pedagogische meerwaarde past er eigenlijk in één dag opvang?

Huisvestingslasten

De sterke toename van het aandeel huisvestingslasten in de exploitatie is een zekerheid waarmee vrijwel alle aanbieders te maken hebben. Lukt het om nieuwe en beter passende afspraken te maken met verhuurders voor de komende jaren en biedt wellicht de recente doorstart-trend in de branche aanknopingspunten voor een steuntje in de rug bij deze onderhandelingen? ‘Nee heb je en ja kun je krijgen’, zei mijn grootvader al en zeker bij dit soort trajecten is niet geschoten altijd mis.
Zelfs bij de ondernemingsplanning van rasoptimisten in de huidige tijd hoort het uitwerken van bad- or worst-casescenario’s voor de eigen organisatie. Welke prioriteiten stellen we als de begroting niet gehaald wordt en met welk doel?  
Wat kan je eigenlijk leren van de zekerheid van de recente worst-case scenario’s uit de praktijk en welke aanknopingspunten levert het op in je rol als ‘jager’ op overname pad of in je rol als bestuurder van een onderneming in zwaar weer?

Was 2014 al enerverend, ook 2015 wordt een spannend jaar voor ondernemers en ook dat is een zekerheidje. ‘Kinderopvang, dat gun je ieder kind’ maar voor moderne  ondernemers is het motto If you can stand the heat, get into the childcare business.  

Reageren? ed@buitenhek.nl. of www.bbmp.nl