1
September
2018
Het SCP presenteerde eind vorige maand een nieuw onderzoek over de opvattingen van zowel gebruikers als niet-gebruikers van kinderopvang. Over kinderopvang ‘Kijk op Kinderopvang’ beschrijft de actuele opvattingen over kinderopvang en de vraag is dan of er de afgelopen jaren daadwerkelijk iets is veranderd.
Ouders geven – volgens het SCP – een positief oordeel over de kwaliteit van kinderopvang. Dat beeld wijkt niet af van het verleden. Wie de tevredenheidsscores van klantenonderzoeken over de afgelopen jaren naast elkaar legt ziet dat ouders die gebruikmaken van kinderopvang de kwaliteit waarderen. En ze doen dat niet met een 6’je of een 7 – maar met cijfers ruim boven de 7,5. Ouders blijken nu – net als toen – tevreden met de geboden kwaliteit.
Gebrek aan kwaliteit is daarmee – volgens het SCP – geen issue voor de gebruikers zelf. Het beeld dat de kwaliteit van de kinderopvang onvoldoende is, moet dan afkomstig zijn van de niet-ervaringsdeskundigen. En die conclusie wordt onderbouwd door het onderzoek. Met name de niet-gebruikers zijn negatiever over kinderopvang en hebben twijfels over veiligheid van, en aandacht voor kinderen.
Het SCP stelt verder vast dat met name de ouders van baby’s – nu al – heel positieve ervaringen met de kwaliteit van de eigen opvang rapporteren. Wel blijft er ruimte voor de nuance. Dat hoeft namelijk volgens het onderzoek niet te betekenen dat ouders simpelweg heel tevreden zijn. Het kan namelijk ook zijn dat ouders eigenlijk diep vanbinnen niet tevreden zijn en uit schuldgevoel sociaal wenselijke antwoorden geven. En zo is er ook voor de critici van de Nederlandse opvangkwaliteit wat te halen uit de onderzoeksresultaten.
Kosten
Wat betreft de kosten van kinderopvang constateert het SCP dat er – ondanks alle recente verbeteringen in de kinderopvangtoeslag – nog steeds een forse groep Nederlanders klaagt over hoge kosten. In vergelijking met enkele jaren geleden is het minder maar nog steeds veertig procent van de ouders geeft de betaalbaarheid van kinderopvang een onvoldoende en ook dat is een terugkerend fenomeen. Ook hiervoor geldt dat ouders die geen gebruikmaken van opvang vaak negatiever oordelen over de betaalbaarheid dan ouders die wel opvang gebruiken.
Blijkbaar blijft het beeld van ‘dure kinderopvang’ door bezuinigingen lang hangen ook nadat die volledig zijn teruggedraaid. Begin dit jaar concludeerde ING op basis van internationaal onderzoek dat Nederlanders toppers zijn qua zuinigheid (‘En wéér blijkt: Nederlanders zijn zuinig, en daar zijn ze blij mee’, Trouw, februari 2018). Met zo’n nationale inborst is het onwaarschijnlijk dat een ruime meerderheid ooit zal erkennen dat de opvang prima betaalbaar is.
Ook de toeslagregeling komt bij SCP ruimschoots aan bod. Volgens de ‘glas half leeg’ benadering vindt een op de zeven uders het aanvragen van kinderopvangtoeslag ingewikkeld.
Volgens de positieve benadering betekent dit dat voor het overgrote merendeel van de ouders – ruim 80 procent – de administratieve handelingen rond de toeslagregeling geen toegangsdrempel vormen.
Niet veel veranderd
Het SCP-rapport bevestigt eigenlijk het beeld dat er de afgelopen jaren niet zo heel veel veranderd is in de opvattingen van ouders over kinderopvang in Nederland. Dat is enerzijds geruststellend maar anderzijds geeft dat ook het beeld dat alle investeringen in toegankelijkheid en kwaliteit van kinderopvang nog niet volledig zijn geland bij de doelgroep ervan. Dat geldt voor de gebruikers maar zeker ook voor de nietgebruikers van opvang. De schrijvers van het rapport onderscheiden zich met een sterk onderbouwd en genuanceerd beeld over de branche met veel aanknopingspunten voor zowel bestuurders als beleidsmakers.
Reageren? ed@buitenhek.nl.
Het rapport ‘Kijk op kinderopvang; Hoe ouders denken over de betaalbaarheid, toegankelijkheid en kwaliteit van kinderopvang’ | 2018 | SCP, is te downloaden op scp.nl.