1
April
2015
In de branche zijn de meningen verdeeld over het plan van het kabinet om in 2018 over te gaan op het direct financieren van kinderopvangaanbieders. Een recente peiling onder ondernemers laat echter zien dat circa 80 procent van de ondernemers dit plan niet ziet zitten. En namens hen heeft de brancheorganisatie alle tegenargumenten en alternatieven op een rij gezet in een lobbymemo.
Het is opvallend dat de kinderopvang zoveel moeite moet doen om het Kabinet op andere gedachten te brengen. De brancheorganisatie voor de woningbouwcorporaties Aedes had het vorig jaar in de Tweede Kamer een stuk gemakkelijker in dezelfde discussie over de huurtoeslag. Zij wezen erop dat directe financiering administratief in die sector niet uitvoerbaar was simpelweg omdat woningbouwcorporaties de huur vooraf factureren en zij geen BSN-nummers registreren in hun administratie. Dat is terug te vinden in de toelichting van staatssecretaris Wiebes op het besluit van het Kabinet om de pijlen vervolgens te richten op de kinderopvang.
‘Dat dit (directe financiering) in de kinderopvangsector wel mogelijk is, vloeit voort uit het feit dat in deze sector achteraf wordt gefactureerd. Daardoor is er een maand extra beschikbaar (in vergelijking met de corporaties) om het bedrag van de kinderopvangtoeslag in mindering te brengen op de kosten van de kinderopvang en vervolgens het netto bedrag aan kosten te factureren. Bovendien is in de kinderopvangsector het gebruik van het burgerservicenummer onderdeel van de bedrijfsvoering. Dat maakt het verwerken van de toeslagen eenvoudig mogelijk. Bij de corporaties zijn de ict-systemen anders vormgegeven, waardoor het niet altijd mogelijk is om op efficiënte wijze een toeslag te koppelen aan een huurder. Bovendien zijn burgerservicenummers vaak niet voorhanden.’
(Brief Wiebes aan Tweede Kamer, 9 juli 2014).
In tegenstelling tot wat Wiebes beweert, factureert het overgrote merendeel van de kinderopvangaanbieders – net als woningbouwcorporaties – ook vooraf. En ook het argument
dat de ict-systemen bij kinderopvangaanbieders veel geavanceerder zijn dan bij woningbouwcorporaties is wat vergezocht. Bij een gemiddelde woningbouwcorporatie werken meer dan 100 medewerkers waarvan er zich ongeveer 10 bezighouden met financiën en administratie (bron Aedes). Maar liefst twee derde van de kinderopvangaanbieders exploiteert 1 of 2 locaties (bron LRKP 2015) en heeft hooguit een parttimer die zich met de administratie bezighoudt. Dat daar een betere bodem ligt voor de extra administratieve processen die de directe financiering met zich meebrengen, is onwaarschijnlijk.
De kinderopvangbranche heeft daarmee aanzienlijk sterkere argumenten dan de woningbouwcorporaties om ingrijpende wijzigingen in de toeslagsystematiek af te wijzen.
Het wonderlijkst van de discussie over het toeslagensysteem is echter dat het Rijk blijkbaar wil investeren in een nieuw en complex ict-systeem met een nieuwe uitvoeringsorganisatie voor de kinderopvangtoeslag. Of die omvangrijke en risicovolle investering loont – ict-projecten en de overheid mixen niet zo lekker – is uiterst onzeker. Er wordt immers hard gewerkt aan een nieuw belastingstelsel en niet alleen Wiebes eigen partij heeft bedenkingen bij het voortzetten van de toeslagsystematiek.
Die inzet wordt breder gedragen en dat bleek eind maart ook tijdens een bijeenkomst in de Tweede Kamer met een panel van deskundigen. De toeslagsystematiek werd daar gekenmerkt als ‘rondpompen van geld’ dat beter vervangen zou kunnen worden door lagere belastingtarieven.
Dat er op korte termijn iets moet gebeuren aan het vereenvoudigen van de kinderopvangtoeslag is duidelijk. Uit de meest recente uitvoeringsrapportage (15e halfjaarrapportage) van de Belastingdienst blijkt dat meer dan 80 procent van de beschikkingen 2013 leidt tot een nabetaling (48 procent) of een terugvordering (34 procent). Dat uitvoeringsprobleem is op korte termijn (vanaf 2016) eenvoudig te tackelen met een simpele en investeringsarme aanpassing in het huidige systeem (toeslag op basis van vastgesteld verzamelinkomen voorgaande jaren of het sterk terugbrengen van het huidige aantal – 69! – inkomenscategorieën).
Rondpompen is misschien niet ideaal maar altijd beter dan het verspillen van geld aan een ict-project dat over enkele jaren achterhaald is in het nieuwe belastingstelsel.
Reageren? ed@buitenhek.nl.
www.bbmp.nl
.svg){kind=small}