1
November
2019
Mijn werkplek ligt op een steenworp afstand van de A12 en dat is ook de eerste verbindingsweg naar klanten en naar huis. De afgelopen weken was het een gezellige drukte op de A12. Niet alleen vanwege de werkzaamheden aan de Galecopperbrug, maar vooral vanwege protesterende boeren en bouwers. Tijd voor een optocht van kinderopvangondernemers?
Boze boeren en bouwers trokken in optocht over de brug naar het Malieveld, om daar te protesteren tegen strikte milieunormen. Door de strikte normen zijn talloze bouwprojecten stilgelegd en wordt het boeren een stuk lastiger gemaakt. Hoe kan het zo zijn dat de (land)bouw tot voor kort gestimuleerd werd met talloze overheidsmaatregelen en dat diezelfde overheid met weten regelgeving het (land)bouwen nu onmogelijk maakt?
Dat staat te lezen in de reconstructie van onder andere de NOS over de politieke besluitvorming. Iedereen begrijpt dat meer (land)bouwen schadelijk is voor het milieu. Dat dilemma werd ‘opgelost’ met een politiek compromis dat kool - het milieu - en geit - de (land)bouw - spaarde en ons nu met een nationale crisis opzadelt.
In de kinderopvang begint zich in rap tempo zo’n zelfde dilemma af te tekenen. Enerzijds willen we meer kwaliteit door meer personeelsinzet: een nieuwe baby-bkr, een extra pedagogisch beleidsmedewerker, plus extra inzet bij voorschoolse educatie, en ook nog extra uren voorschoolse educatie. Het kan niet op met die kwaliteitsmaatregelen.
Anderzijds kampt de branche met een steeds nijpender personeelstekort dat het onmogelijk maakt die ambitie in te vullen. En dat betekent dat we de komende periode steeds vaker berichten zullen krijgen over het sluiten van groepen, oplopende wachtlijsten en tegenvallende inspectieresultaten.
Het sterk groeiende personeelstekort is geen verrassing. De krantenkop ‘Kinderopvang kampt met personeelstekort’ verscheen niet dit jaar, maar dateert al van januari 2018 (AD, 15-01-2018).
Ondertussen is het tekort aan mensen in de kinderopvang opgelopen tot meer dan 3000 medewerkers (Prismant, 2019). De nieuwe baby-bkr vanaf 2019 vergt 3500 tot 5500 extra medewerkers en levert dus aantoonbaar een substantiële bijdrage aan het personeelstekort. Laat het nog even bezinken: in januari 2018 is er een personeelstekort in de kinderopvang en op 1 januari 2019 verhogen we de kwaliteitsnormen waardoor enkele duizenden nieuwe onvervulbare vacatures ontstaan.
Gelukkig staat de branche niet alleen als het gaat om personeelstekorten en kan het leren van aanpalende sectoren die in hetzelfde schuitje zitten. Zo heeft het onderwijs ook een personeelstekort. Daar heeft de verantwoordelijk minister Slob onlangs bevestigd dat basisscholen met een nijpend lerarentekort onbevoegden en ouders voor de klas mogen zetten en het aantal lesuren mogen verminderen. Hij heeft zelfs bij schoolbestuurders benadrukt wetsovertredingen door de vingers te zien als scholen aantonen dat ze écht niet anders kunnen (AD, 21/10/2019). ‘We zijn niet langer gehouden aan het onmogelijke’, reageert een onderwijsbestuurder op die toezegging. Die extra handelingsruimte van basisscholen komt bovenop de flexibiliteit die het onderwijs nu al heeft om zelf te bepalen hoeveel kinderen er bij een leerkracht in de klas zitten. Een beeld zegt meer dan woorden: in de tabel zien we dat het aantal leerlingen in de groep van een leerkracht kan variëren van 4 tot boven de 40!
Een kleuter-bkr in het onderwijs? Een rekentool voor de minimale personele inzet in het onderwijs? Het is niet aan de orde. De personeelstekorten in de kinderopvang zijn groter dan in het basisonderwijs, maar desalniettemin wordt de branche gehouden aan het onmogelijke. En maken we met kwaliteitsambities het onmogelijke nog onmogelijker.
Het lijkt een Nederlandse variant van ‘Wir schaffen das’, waarbij iedereen weet dat het niet gaat lukken. Dit dilemma is in de kinderopvang ‘opgelost’ met een politiek compromis dat de kool - extra kwaliteitsambities - en de geit - het enorme tekort aan personeel - spaarde en ons nu met een nationale personeelscrisis opzadelt.
‘We zijn niet langer gehouden aan het onmogelijke.’ Dat is wellicht de meest realistische uitweg en dé oplossing voor het personeelstekort in de kinderopvang. Met dank aan de minister van Onderwijs.
Reageren? ed@buitenhek.nl.
www.bbmp.nl
.svg){kind=small}