1
January
2016
Meer of minder regels? Het is een terugkerend thema voor de branche en elke keer luidt de conclusie dat het gemakkelijker is voor beleidsmakers om nieuwe regels te bedenken en in te voeren dan om bestaande regels te schrappen.
Vraag bestuurders en beleidsmakers eens om tien jaar terug te kijken en een regel van vroeger te noemen die nu niet meer geldt. Dan blijkt het een heel stuk gemakkelijker om een handjevol nieuw ingevoerde regels te noemen, denk aan het vier-ogenprincipe, de taaltoets, de continue screening, en ga zo maar door.
Actal, het adviesorgaan van de regering dat is ingesteld om de regeldruk van de overheid te beteugelen waarschuwde in december 2015 niet als enige door de toenemende regeldruk van de wet- en regelgeving voor de kinderopvang waarover in 2016 een besluit wordt genomen. Zoals bijvoorbeeld over de herijking van kwaliteitseisen (het nieuwe toezicht) maar ook om beleidskaders rond het peuterplan.
Al eens gevraagd aan een schoolbestuurder of hij wel voldoet aan de wettelijke eisen voor de uren-inzet van een universitair geschoolde coach voor zijn docenten? Dergelijk gedetailleerde wettelijke regelgeving is in andere branches ondenkbaar maar blijkbaar is er in het theater van de kinderopvang onvoldoende tegendruk of common sense om de regeldrang te weerstaan. Actal wijst erop dat deze nieuwe organisatorische eisen niet goed passen bij een ontwikkeling naar beoordeling en toezicht op resultaten. Samengevat zegt Actal eigenlijk dat de overheid zich wat betreft de kinderopvang te veel bemoeit met de bedrijfsvoering en meer op zoek moet naar minimale normen voor het eindresultaat.
Het is niet zo moeilijk de toenemende regeldruk zichtbaar te maken. Kijk bijvoorbeeld naar de toename van het aantal pagina’s van het Convenant Kwaliteit Kinderopvang in de afgelopen jaren (bijna verdubbeld) en je ziet meteen dat de roep om minder regeldruk niet landt op de werkvloer. Je kan er eindeloos over praten – of zelfs geregeld de kwestie grondig laten onderzoeken (zie onder andere het rapport Regeldruk in de kinderopvang 2014, Panteia) – maar als de regelaars zelf niet tot het inzicht komen dat Actal ze op een presenteerblaadje aanreikt, zal er niets veranderen en is het een kwestie van tijd tot het Convenant Kwaliteit Kinderopvang door de 100-paginagrens schiet. Misschien moeten de Convenant partners zich maar eens kwantitatieve doelstellingen opleggen en bijvoorbeeld als doel stellen dat de volgende versie van het convenant nog slechts de helft zo dik is (zonder te sjoemelen met het lettertype).
Wie zich verdiept in de regels in de kinderopvang ziet dat veel van de huidige regelgeving niet evidence- maar history-based is. We weten niet of regels iets bijdragen aan het welzijn van kinderen maar we hebben het altijd zo gedaan dus dat is de minimale norm. Waarom is 1 op 4 de wettelijke norm voor de beroepskrachtbezetting bij baby’s? Welk onderzoek toont aan dat 1 op 5 schadelijk is voor baby’s of waarop baseer je dat of 1 op 3 leidt tot betere resultaten in de ontwikkeling van kinderen? En hoe verhoudt de netto aandacht zich met de netto aandacht op de overige – gemiddeld – 5 weekdagen in de thuissituatie en wat is de verwachting van ouders van de kinderopvang op dat vlak? Een meer evidence-based benadering van de kosten en baten van regelgeving zou al veel helpen om de regeldrang te dempen.
Of we meer of minder regels willen, is eigenlijk ook niet de vraag. De vraag is voor welk probleem nieuwe regels een oplossing moeten bieden en welke problemen ook zonder regels worden getackeld. De Brancheorganisatie waarschuwde eind 2015 in het FD (28 december 2015) voor onnodige wildgroei in de kinderopvang en riep gemeentebesturen op om kritisch te kijken – lees: regels te stellen – voor de komst van nieuwe partijen om onnodige wildgroei te voorkomen. Is wildgroei van nieuwe aanbieders echt een probleem? En als dat zo is, wil je dan echt dat gemeentebesturen nieuwe regels gaan stellen om de vestiging van nieuwe locaties in te dammen?
Minder regeldrang en regeldruk begint bij de branche zelf, zou ik zeggen.
Reageren? ed@buitenhek.nl.
www.bbmp.nl
De verwijzing naar het rapport Regeldruk in de kinderopvang 2014 van Panteia is te vinden op de servicepagina van BBMP: bbmp.nl/service. Uw wachtwoord is 20bbmp16.